Reddingbootdag begon licht bewolkt met een stevige, frisse wind. Maar al snel brak de zon door die de temperatuur omhoog hielp en het evenement een vrolijk decor gaf. De open dag was goed voor een mooie opbrengst: 14 nieuwe Redders aan de wal en 5 Jonge Redders heeft reddingstation IJmuiden ingeschreven.

Voorgaande jaren was het een stuk drukker op het reddingstation, maar dat mocht dit jaar de pret niet drukken. Met (voormalig) IJmuidense reddingboten Nh1816, Koos van Messel en Johanna Louisa werd met nieuwe en bestaande donateurs gevaren. Daarnaast was op het terrein genoeg te beleven bij de stands van de KNRM Lifeguards, IJmuider Reddingsbrigade, Zeekadetkorps IJmond, Jeugdbrandweer Velsen, Yachtclub Seaport Ymuiden, verkoop artikelen uit de Reddingwinkel, springkussen, schminkhoek, verkoop van hamburgers & vis, lezingen en live muziek.

Het was een fantastische dag, mede dankzij alle vrijwilligers, donateurs, sponsoren en collega hulpdiensten! En de bezoekers waren, gezien alle blije gezichten èn reacties die binnenstroomden, ook weer dik tevreden met de spetters die om de oren vlogen. Iedereen enorm bedankt voor deze mooie 23ste editie!

Vanochtend om 09:45 uur gingen de piepers voor de vrijwillige bemanningsleden van KNRM-reddingstation IJmuiden. De melding was: Prio 1 persoon te water Noordersluisweg IJmuiden. Ondertussen waren ook de eenheden van de politie, brandweer, ambulance, IJmuider Reddingsbrigade en een traumahelikopter gealarmeerd.

Reddingboot Nh1816 was snel bemand en ging ter plaatse. Het incident vond plaats achter de zeesluisdeur, waarop twee bemanningsleden met een portofoon op de kade werden gezet om te informeren wat de stand van zaken was en welke hulp de KNRM kon bieden.

De persoon die bezig was met onderhoudswerkzaamheden, was met een steiger te water geraakt een deurkas van de Noordersluis. Omdat de persoon met een veiligheidslijn aan de steiger vast zat, lukte het niet om boven water te komen.

Na enige tijd werd de persoon door de brandweer boven water gehaald en werd met de reanimatie gestart. Uiteindelijk is het slachtoffer in kritieke toestand naar het ziekenhuis gebracht. Hierop gingen de vrijwilligers weer retour het reddingstation.

De reddingboten bleven onveranderd actief in de oorlog. In verband met luchtraids op Engeland wensten de bezetters een optimaal functionerend reddingsysteem lans de Noordzeekust om neergeschoten vliegers uit zee te kunnen redden. Zij verlangden dat de Nederlandse reddingboten, evenals de Duitse collega’s, permanent en volledig bemand zouden worden door elkaar aflossende bemanningen en dat de schepen ankerposities langs de kust innamen.

Directeur De Booy, die zich principieel teweerstelde tegen inmenging van de Duitsers in zijn organisatie, wist de nieuwe gezaghebbers van het onuitvoerbare van dit plan te overtuigen. Niet alle reddingboten waren met zend- en ontvangapparatuur uitgerust en ook was het gros van de Nederlandse reddingboten niet ingericht voor permanent verblijf aan boord. De Duitsers haalde bakzeil en stampen vervolgens een nieuwe dienst uit de grond; het ‘Lazarettverband, dat werd samengesteld uit 25 gevorderde loodsboten, trawlers en sleepboten. Deze zogenaamde LAZ-schepen functioneerden onder een eveneens nieuw gecreëerde eenheid: de Nederlandse Zeereddingsdienst. De schepen werden voor deze taak verbouwd tot hospitaalschip en kregen ook de internationaal vastgestelde uiterlijke kenmerken daarvan: de kleur wit, met rondom een rode band en opvallende rode kruizen op de scheepsromp en op de schoorsteen. Ze voeren onder Nederlandse vlag met Nederlandse bemanningen.

De reddingboten ondergingen een soortgelijke gedaanteverwisseling. De vertrouwde kleuren van de boten maakten plaats voor de kleur wit met een rode band tussen de waterlijn en het dek. Verder kreeg de opbouw het Rode Kruisteken en werd de Rode Kuisvlag van de voortop gevoerd. Ook bestand de verplichting om het Rode Kruisteken aan dek te voeren. Op de grote reddingboten werd de Rode Kruisvlag over het springnet gespannen. Na verloop van tijd werd het kustgebied tot militaire zone verklaard, waarmee een einde werd gebracht aan de inzetbaarheid van de strandreddingboten.

De Noord- en Zuid-Hollandsche Redding-Maatschappij eerbiedigde een strikte neutraliteit en dat hield in dat er dus ook Duitse militairen werden gered. Landelijk gezien voeren de reddingboten in de bezettingsjaren 481 keer uit, waarvan 116 keer voor Duitse schepen of vliegtuigen. In totaal werden 860 mensen gered, waarvan 350 Nederlanders.

De reddingrapporten in de oorlogsperiode geven weinig bijzonderheden over de sterk gewijzigde omstandigheden. Ieder rapport gaat verzelt van een briefje van de Duitse havencommandant, waarin opgenomen: “Gevaren op order Duitse weermacht.” Vaak klinkt wrevel door over het lange wachten op Duitse militairen, want zonder hen mocht er niet gevaren worden; een oversteek naar Engeland zou anders te uitnodigend zijn. Om dezelfde reden werden er in noodgevallen soms wel sleepboten uitgezonden, maar niet de reddingboot. Kortom, de Duitsers wilde niet meer Nederlandse schepen op het water dan noodzakelijk. Pas wanneer de nood echt hoog was, werd de Neeltje Jacoba te hulp geroepen; in een aantal gevallen achter te laat, tot grote ergernis van de bemanning.

In het eerste jaar van de bezetting voer de Neeltje Jacoba vaak uit voor Duitse militairen. Op de Noordzeestranden werd namelijk druk geoefend de landsoldaten ‘seetuchtig’ te maken voor een geplande landing op de Engelse kust. Het nut van die oefeningen werd overvloedig bewezen door de vele boten met inzittenden die de Noordzee opdreven.

In 1942 wordt boothuis IJmuiden-Noord op last van de bezetter afgebroken. Het boothuis IJmuiden-Zuid wordt op last van de bezetter ontruimd. Motorstrandreddingboot Jhr. H.J. Ortt werd gestationeerd op reddingstation Terschelling-Haven.

De acties van Neeltje Jacoba werden in de oorlogsnachten ernstig bemoeilijkt wegens de gedoofde vuurtorens en kustvuren. Ook van de zoeklichten mocht slechts mondjesmaat gebruik worden gemaakt. Om veiligheidsredenen werd daarom meestal tot daglicht gewacht met binnenlopen. In 1944 raakt boothuis IJmuiden-Zuid raakt zwaar beschadigd door bombardementen. Motorstrandreddingboot Barend van Spreekens gaat in de reservevloot (Westzaan).

Het einde van de oorlog betekende niet de onmiddellijke heropstart van het reddingswezen. De kustwateren moesten nog van mijnen gezuiverd worden en er waren diverse reddingboten vernield of naar Engeland uitgeweken. Ook had de bezetter de verlaten boothuizen, tractoren en inventaris niet ongemoeid gelaten. Maar langzaam maar zeker deden de oude, vertrouwede verhoudingen van voor de oorlog weer hun intrede. Voor de reddingboten werd dit gesymboliseerd door de terugkeer van de originele ‘huidskleuren’ op de boten. In de jaren 1946-1947 wordt het boothuis IJmuiden-Zuid hersteld.

Bron: het boek 'Reddingstation IJmuiden' van Hans Beukema.

KNRM-vrijwilliger Nico Vessies (70) ontving bij de jaarlijkse Lintjesregen een Koninklijke onderscheiding ( lid in de Orde van Oranje Nasau) voor ondermeer zijn verdiensten voor het reddingstation IJmuiden van de Koninklijke Nederlandse Redding Maatschappij.

In juli 1995 werd Nico Vessies ingeschreven als bemanningslid van de reddingboot van het KNRM-reddingstation IJmuiden. Nico had een strandhuisje op het strand van IJmuiden en was daardoor de hele zomer beschikbaar en snel op het reddingstation bij een noodoproep. Na zijn varende periode, vanaf 2006, bleef de Nico betrokken bij het reddingstation als helper aan de wal.

Tijdens zijn actieve dienst als opstapper miste de Nico bijna geen oefenavond of actie. Hij nam het volgen van de benodigde opleidingen heel serieus en alhoewel hij stelde geen bijzondere aanleg voor leren had, haalde hij zonder problemen bijvoorbeeld zijn Marcom B. Dit laatste is over het algemeen iets waar andere vrijwilligers ook mee worstelen. Nico had geen maritieme achtergrond, anders dan een vlet op het strand waar ze mee visten. Maar hij vormde zich snel tot echte zeeman waardoor hij een grote aanvulling was aan boord de reddingboten, Johanna Louisa, Christien en Koos van Messel. Ook was Nico altijd zeer betrokken met het werk en het wel en wee van de bemanning.

Na zijn ‘pensionering’ als varend bemanningslid is Nico overgegaan naar de functie als helper aan de wal. In deze functie draagt hij zijn kennis en expertise over aan de nieuwe, jongere bemanningsleden. Hij is hiervoor bij vrijwel elke oefenavond aanwezig, waarbij hij de overige vrijwilligers als een soort van huisvader ontvangt en van koffie voorziet. Tijdens de oefeningen observeert hij de ‘youngsters’ en deelt hij de leerpunten met de betrokkenen. Zijn kritische blik en mening worden gewaardeerd. Bovendien nam Nico tot voor kort in vakantieperiodes ook nog regelmatig deel aan reddingacties.

Bij de overige activiteiten op het reddingstation is Nico nog steeds nauw betrokken en draagt hij zijn steentje bij. Of dit nu op het gebied van communicatie en/fondsenwerving ligt, zoals Reddingbootdag, andere PR-tochten of op het gebied van de kleinere klussen in en om de reddingboot of het bemanningsverblijf, Nico steekt graag zijn handen uit zijn mouwen.

Op sociaal gebied is hij een gewaardeerd collega en draagt hij met verve de titel ‘oud zout’. Nico Vessies heeft deelgenomen aan 256 acties, waarbij 433 mensen veilig aan wal werden geholpen.