Op donderdagavond 8 november hebben de vrijwillige proffesionals van KNRM Terschelling Paal 8 de IMRF Award gewonnen. Deze internationale award erkent en bedankt individuen en teams voor moedige reddingsmissies, technische innovaties, ontwikkelingsinitiatieven of andere bijzondere diensten op het gebied van Search and Rescue (SAR). Het Terschellinger reddingstation van de Koninklijke Nederlandse Redding Maatschappij verdiende haar nominatie vanwege de combinatie van twee reddingsacties onder extreem barre omstandigheden.

De eerste reddingsactie was op 29 oktober 2017 samen met KNRM West Terschelling en KNRM Ameland Ballumerbocht voor de Drifa, een guardvessel met vier personen aan boord, dat door motor- en stuurproblemen op twee na alle voorramen van de brug ingeslagen had, in metershoge zeeën. De reddingboten voeren in windkracht NW8 door golven van 6 met uitschieters naar 10 meter en ze bleven standby totdat het schip veilig was.

De tweede reddingsactie was afgelopen februari samen met KNRM Eemshaven en KNRM Lauwersoog voor een vastgelopen viskotter ZK80 Linquenda in het Westgat tussen Ameland en Schiermonnikoog waarbij het met windkracht 8, een watertemperatuur van – 2, en een door de storm gedaalde gevoelstemperatuur van – 18 een uitdagende klus was voor de vrijwillige redders. De Terschellinger reddingboot Frans Hogewind was uiteindelijk de enige reddingboot die er nog bij kon komen dankzij geringe diepgang en pikte drie vissermannen van boord. Samen met de opvarenden van het vissersschip zijn ze door de ijzige weersomstandigheden terug naar het reddingstation gevaren.

In beide reddingsacties had de vrijwillige bemanning te maken met extreme (weers)omstandigheden, zeker omdat de Valentijn-klasse een half open boot is. De eerste keer waren de hoge golven en de harde wind gevaarlijk, de tweede keer zat het gevaar in de wind, de kou en het ontstane ijs op het schip. In beide gevallen toonde de bemanning goed zeemanschap, moed en uitstekende kennis van de zee.

De IMRF Award werd uitgereikt aan schipper Henk Spanjer en bemanningslid Gert Haarsma tijdens de IMRF European Meeting Conference in Horten, Noorwegen. Deze internationale prijs is een prijs voor alle 1.400 vrijwillige redders van de KNRM die 365 dagen per jaar 24 uur per dag klaar staan voor het redden en helpen van mens en dier op en rond het water.

Woensdag 17 oktober is bekend geworden dat de bemanning van KNRM Terschelling Paal 8 genomineerd is voor de IMRF Award. Deze award erkent en bedankt individuen en teams voor moedige reddingsmissies, technische innovaties, ontwikkelingsinitiatieven of andere bijzondere diensten op het gebied van SAR. Het Terschellinger reddingstation verdient haar nominatie vanwege de combinatie van twee acties onder barre omstandigheden.

De eerste actie was op 29 oktober 2017 samen met KNRM West Terschelling en Ameland Ballumerbocht voor de Drifa, een guardvessel met vier personen aan boord, dat door motor- en stuurproblemen op twee na alle voorramen van de brug ingeslagen had, in metershoge zeeën. De reddingboten voeren in windkracht NW8 door golven van 6 met uitschieters naar 10 meter en ze bleven standby totdat het schip veilig was. De tweede actie was afgelopen februari samen met KNRM Eemshaven en KNRM Lauwersoog voor een vastgelopen viskotter ZK80 Linquenda in het Westgat tussen Ameland en Schiermonnikoog waarbij het met windkracht 8, een watertemperatuur van – 2, en een door de storm gedaalde gevoelstemperatuur van – 18 een uitdagende klus was voor de vrijwillige redders. De Terschellinger reddingboot Frans Hogewind was uiteindelijk de enige reddingboot die er nog bij kon komen dankzij geringe diepgang en pikte drie vissermannen van boord. Waarna ze weer terug moesten door de ijzige weersomstandigheden.

In beide acties had de bemanning te dealen met buitengewone (weers)omstandigheden, zeker als je weet dat de Valentijn-klasse een half open boot is. De eerste keer waren de hoge golven en de harde wind gevaarlijk, de tweede keer de wind en de kou en het ontstane ijs op het schip. In beide gevallen toonde de bemanning goed zeemanschap, moed en uitstekende kennis van de zee.

Over een maand wordt tijdens de European Meeting Conference de winnaar bekend gemaakt. Daarvoor reist een delegatie van het reddingstation af om op het galadiner van het IMRF Award de prijs hopelijk in ontvangst te nemen.

Vanmiddag heeft de Kustwacht KNRM Terschelling Paal 8 gealarmeerd voor twee 10-persoons rafts die in de problemen waren geraakt. In de branding boven het eiland was één van de twee rafts omgeslagen, uit de andere raft waren personen te water geraakt en konden niet meer aan boord worden genomen. De in totaal 20 personen zijn al dan niet in een raft op eigen kracht of met hulp van elkaar uit het water gekomen. Van een aantal personen was de toestand kritiek.

KNRM-reddingboot Frans Hogewind is gelanceerd om er zeker van te zijn dat er geen personen meer in de branding dreven. Dit was gelukkig niet het geval. Op het strand hebben de KNRM-vrijwilligers samen met de twee ambulances eerste hulp verleend aan de slachtoffers. Via twee trauma- en een Waddenhelikopter zijn binnen korte tijd drie slachtoffers naar ziekenhuizen aan de wal afgevoerd. Later zijn in nog twee helikopterritten nog vier slachtoffers afgevoerd naar ziekenhuizen. Een aantal slachtoffers is met het kusthulpverleningsvoertuig meegenomen naar het KNRM-reddingstation van Paal 8 om al dan niet onder de douche op te warmen.

Als het echt heel koud is spreken ingewijden van gaatjesweer……

Wat leek te beginnen als een gewone (maar koude) oefenavond, kreeg gisteravond een ijskoud staartje voor reddingstation Paal 8. Vanwege de ijsgang op de Waddenzee hebben veel reddingstations hulp van monumentale reddingboten die nog steeds hun mannetje staan. Ze zijn groot, zwaar gebouwd van onverwoestbaar staal en hebben schroefaandrijving. Dat maakt ze ook geschikt voor varen in ijsvelden, maar de keerzijde is de (naar moderne begrippen) lage snelheid.

De nieuwe generatie reddingboten is licht, wendbaar en snel. Gemaakt van aluminium en met waterjet aandrijving zijn ze echter minder geschikt om in ijscondities te opereren omdat de voortstuwing dan verstopt raakt.

Reddingboot Frans Hogewind van KNRM station Paal 8 op Terschelling ligt direct aan zee en heeft daardoor vrijwel altijd snel toegang tot ijsvrij, open water. Dat was oorspronkelijk een van de redenen om de snelle boot daar te stationeren.

Toen woensdagavond de viskotter ZK 80 “Linquenda” aan de grond liep in het beruchte Westgat van Schiermonnikoog, werd door de Kustwacht uit voorzorg de reddingboot Suzanna uit Lauwersoog gealarmeerd. De weersomstandigheden waren ijzig: een stormachtige oostenwind en de vorst maakten de gevoelstemperatuur Siberisch.

Door problemen met het eigen schip moest de Suzanna echter terugkeren naar de tijdelijke thuishaven, maar het was onzeker of ze het op eigen kracht kon redden.

Daarop besloot de Kustwacht een beroep te doen op twee reddingboten van verderweg gelegen stations: de Jan en Titia Visser (station Eemshaven) en de Frans Hogewind ( station Paal 8 Terschelling). De ene voor het vissersschip, de andere om eventueel de KNRM-collega’s bij te kunnen staan.

Toen we eerder op de avond het marifoonverkeer bij Schiermonnikoog hoorden, werd er in het boothuis van Paal 8 nog gegrapt over het bijwonen van de vergadering versus een reddingtocht in dit weer. Maar toen de Kustwacht de Frans Hogewind verzocht om richting Schiermonnikoog te gaan, was het daarmee gedaan: een tocht onder deze omstandigheden is verre van grappig.

Dertig mijl in wind en zee op bij windkracht 8 en een gevoelstemperatuur van ca min twintig, golven van een paar meter, aanvriezend buiswater dat mogelijk voor problemen zou zorgen, het halfopen stuurhuis: dit werd een zware, ijzig koude tocht.

Halverwege de heenreis bleek dat de Suzanna op eigen kracht de haven kon bereiken.

De Frans Hogewind mocht daarop retour station van de Kustwacht, maar er werd door ons besloten toch door te varen. Dat bleek een goede beslissing, want de kotter Linquenda lag inmiddels zo ver droog achter de banken, dat de Frans Hogewind de enige reddingboot was die er nog bij kon komen dankzij geringe diepgang. De Jan en Titia Visser bleef noodgedwongen in dieper vaarwater stand-by.

Er werd een bemanningslid op de kotter overgezet voor overleg en ter assistentie.

Dit bleek niet eenvoudig, want zowel de kotter als de reddingboot waren inmiddels bedekt met een dikke laag ijs. Het vissersschip had nog wel voortstuwing, maar het roer werkte niet meer. Even werd overwogen om een sleepverbinding te maken om de boeg van het schip in de goede richting te trekken, maar al snel bleek dit zinloos.

Het zware schip lag te rollen en op de grond te stoten, maar was gelukkig niet lek. Ook de Frans Hogewind stootte nu regelmatig aan de grond. Het water daalde razendsnel en de eb zou nog een paar uur lopen. Daardoor zou het schip en haar bemanning volledig buiten bereik van de hulpdiensten komen. Omdat het schip mogelijk kon omvallen of lekstoten, werd in overleg met de schipper van de Linquenda en de Kustwacht besloten de bemanning te evacueren.

Het schip werd zo goed mogelijk waterdicht gemaakt en de motoren gestopt. Gekleed in overlevingspak en reddingvest werd de bemanning van de ZK 80 door de Frans Hogewind van boord gehaald en overgezet op de grotere en gesloten Jan en Titia Visser, die daarop haar lange en zware tocht tegen wind en zee terug naar Eemshaven kon beginnen. De thuisreis van de Frans Hogewind was relatief eenvoudig: voor zee en wind deed hij waar hij voor ontworpen is: hardvaren. Anderhalf uur later stond hij in het warme boothuis van Paal 8 te ontdooien, net als de vrijwillige bemanning die door de achterblijvers werd voorzien van hete soep en bitterballen.