Met een buddy kitesurfen en andere checks voordat je samen veilig het water opgaat.

“Kiten doe je zelf, maar altijd samen” het klinkt misschien simpel, maar het solistische karakter van kitesurfen maakt dat het niet vanzelfsprekend is om samen het water op te gaan. Samen kitesurfen - een buddy hebben bij het kiten - is op z’n zachtst gezegd belangrijk, weet ook Stefan van der Kamp, auteur van het Kitesurf Handboek.

In dit artikel zoomen we samen met Stefan in op belangrijke aspecten om veilig te kunnen kiten.
Dit doen we door het acroniem BROMFLY te gebruiken: een checklist van zes cruciale controles en verificaties. In het bijzonder kijken we naar B - wat voor “buddy” staat. Verhalen en anekdotes maken soms pijnlijk duidelijk hoe belangrijk samen kitesurfen is. 

“Het wonder van de Maasvlakte”

Op een mooie kitedag staan er hoge golven en waait er een stevige wind over de Maasvlakte. Er zijn een hoop mensen aan het kiten op deze spot. Waaronder ook twee mannen die hadden afgesproken om samen het water op te gaan. Slim; want zo is er altijd iemand die op je let en hulp in kan schakelen of kan helpen, mocht dat nodig zijn.
Op een gegeven moment ziet een van deze mannen zijn buddy nergens meer. Hij maakt zich zorgen en slaat (terecht) alarm. De man geeft de beschrijving van zijn buddy door: van uiterlijk tot materiaal. Door de omstandigheden blijkt het vrij lastig om een kiter te vinden. Reddingshelikopters zijn uitgevlogen en ook zijn er diverse boten ingezet. Het duurt even voordat ze een kiter in de problemen in zicht hebben. Een van de boten helpt de kitesurfer die redelijk uitgeput en koud geworden is, aan boord. De opstappers kijken naar de beschrijving en kijken naar de persoon. De kiter die ze zojuist uit het water gehaald hebben, blijkt iemand anders. Zowel uiterlijk als materiaal komen geenszins overeen met de omschrijving die ze hebben ontvangen over de kiter in nood.

Kort na deze redding wordt gelukkig ook de andere kiter gelokaliseerd en uit het water gehaald. Dit is de kitesurfer in nood, waar alarm voor was geslagen..

Stefan noemt dit verhaal het wonder van de Maasvlakte. “De man aan boord die ze als eerste uit het water hebben gevist, bleek een kiter te zijn die alleen was gaan varen. Hij was al best een tijd in de problemen en niemand had alarm voor hem geslagen. Als de zoekactie voor de andere kiter daar niet was geweest, had deze man het waarschijnlijk niet overleefd! Je kunt zeggen dat het een wonder is, dat ze juíst op dat moment door een ander alarm (voor iemand anders), daar gingen zoeken… ”. 

Kitesurfen met een buddy

Het belang van het hebben van een maatje, een back-up ofwel: een buddy als je het water opgaat wordt erkend. Het onderwerp komt terug in de inhoud van kitesurfcursussen en kite-safety-clinics. Samen veilig kitesurfen of: ‘veilig kitesurfen doe je samen’ is wat kiters (in spé) - terecht - leren.

Maar hoe werkt dat dan? Kan jouw back-up ook aan de kant staan, terwijl jij verder de Noordzee opvaart met je hydrofoil? Volstaat het, om het thuisfront te vertellen waar en wanneer je gaat kiten? Of moet je samen met iemand op het water staan, die dezelfde discipline doet als jij? Twee beginnend waveriders, is dat een goede kitebuddy-combinatie? 

Wanneer we het meest ideale scenario schetsen, dan is jouw buddy (ver-)gevorderd: een kiter die in staat is om een boardje terug te brengen of om jou naar de kant te slepen. Wanneer diegene dan ook nog eens dezelfde discipline doet, bevordert dat de ervaring van het samen kiten waarschijnlijk alleen maar. Want samen lekker golven pakken of big-air tricks doen, is toch wel het leukste.

Maar een gevorderde kiter als buddy die ook nog eens dezelfde discipline vaart, is absoluut geen must. “Een buddy is beter dan geen buddy", vertelt Stefan. “Soms heb je gewoon niet de luxe dat je kunt kiezen. Het is altijd beter om met een buddy te gaan dan om zonder buddy te gaan. De buddy is namelijk degene die jou op het water ziet en die het dus ziet als het mis gaat en die jou meteen kan helpen”.

"Als de kitebuddy nog niet ervaren genoeg is kan er ook hulp geboden worden want diegene kan naar de kant toe gaan, om alarm te slaan en om hulp te vragen.”

Don’t drown for love

Je hoeft dus niet altijd degene te zijn die z’n buddy redt. Je kunt ook degene zijn die de hulp haalt. Volgens Stefan en zijn vriend Bob (spoedeisende-hulp arts en fervent kitesurfer) gebeurt het te vaak dat degene die helpen zélf in de problemen komen. Zodoende gebruiken ze in hun presentaties en safety-clinics het statement “Don’t drown for love”: zorg dat je hulp haalt als je zelf niet kunt helpen of wanneer je jezelf mogelijk in gevaar brengt door te helpen.

Bob en Stefan zijn beiden gedreven om hun bijdrage te leveren aan de veiligheid van de kitesurfsport. Veilig samen kitesurfen - en daarmee verantwoord kitesurfen, is het uitgangspunt van de safety-clinics die zij samen doen en gedaan hebben. “Natuurlijk kan niet iedereen bij deze clinics aanwezig zijn, maar gelukkig kunnen kiters zich ook op andere manieren verdiepen." In het kader van kiten met een buddy en elkaar kunnen helpen, adviseren Bob en Stefan om dit te oefenen: “Je kunt bijvoorbeeld leren hoe je iemands board kunt brengen of hoe je iemand naar de kant kunt slepen. Er zijn video’s om te zien hoe je dit het beste kunt doen. Het is dus iets wat je jezelf aan kunt leren zodat je iemand echt kan helpen in het water.”.

"Ga jij een andere kiter helpen? Vraag jezelf af wat de veiligste optie is voor iedereen. Breng jezelf niet ook in de problemen, terwijl je een ander probeert te helpen!"

“Een goede kitesurfbuddy is er ook een die juist hulp haalt in plaats van de situatie potentieel verergerd!”

Checks en randvoorwaarden - de BROMFLY buddycheck methode

Het is goed dat er steeds meer informatie beschikbaar is over veilig kitesurfen. Niet alleen tijdens cursussen of clinics kun je kennis en ervaring opdoen om samen veilig te kunnen kiten, maar ook op het wereldwijde web vind je waardevolle informatie.

In de tijd dat Stefan hoofdredacteur was van een kitesurfmagazine, zag hij dat de focus van de content vaak lag op de mooiste trips naar exotische bestemmingen en de nieuwste ontwikkelingen in het materiaal. “Leuke dingen, maar het veiligheidsaspect verdiende in mijn ogen wel wat meer aandacht! Ik heb gesproken met mensen die dierbaren zijn verloren in het kitesurfen en dat triggerde iets in mij… Ik ben mij toen gaan richten op kitesurf-safety"

Stefans’ jarenlange ervaring in het kitesurfen en zijn gedrevenheid om de sport veiliger te maken hebben hem in contact gebracht met gelijkgestemden die de eerste kitesurf-safety-conferentie georganiseerd hebben. Deze conferentie vond plaats in 2015 in het oude gebouw van de KNRM in Noordwijk. “We hebben gekeken naar de oorzaken van de dodelijke ongelukken binnen het kiten en naar hoe we die kunnen tackelen met een (buddy-)check zoals die ook gebruikelijk is bij het duiken.
Het acroniem BROMFLY is hieruit geboren. Bij elke letter waren er zeer heftige of dodelijke ongelukken die wellicht voorkomen hadden kunnen worden.

De voornaamste check en randvoorwaarde om veilig te gaan kitesurfen, is samen veilig kitesurfen. Maar daarnaast zijn er dus nog andere belangrijke onderdelen van de in totaal 6 checks van de BROMFLY-buddycheck:

B - Buddy: kitesurfen met een buddy: let op elkaar.

R - Release: een kite moet gemakkelijk los te koppelen zijn. Check de werking van jouw QR voor elke sessie en check je safety leash. Je moet deze blind kunnen vinden en bedienen.

O - Obstakels: een zeer wezenlijke oorzaak van ernstige verwondingen en ongelukken. Kijk naar de obstakels in het gebied waar je gaat kiten en bewaar een veilige afstand.

M - Mesje: onmisbaar in jouw harnas, om de lijnen door te kunnen snijden als dat nodig is.

F - Forecast: bekijk de voorspellingen, het actuele weer en blijf alert op omslaand weer tijdens de sessie.

L - Leash: check de bevestigingspositie, de lengte (maat) en test de werkzaamheid.

Y - YES! Je kan samen veilig het water op!

Durf en doen

Ondanks de checks die kiters doen en de voorbereidingen die zij treffen, rukt de KNRM niet zelden uit voor kitesurfers. Een aantal van deze acties blijkt niet nodig, omdat het slechts om gear gaat dat ronddobbert op zee*. Maar wist je dat er nog meer acties voorkomen kunnen worden? Kitesurfers blijken namelijk soms niet of te laat te handelen.

Stefan vertelt: "Wat je vaak ziet gebeuren is dat mensen bang zijn om hun quick release (QR) te trekken en daarmee hun kite te releasen want ze hebben net een dure kite gekocht. Als je met de waarde van je vlieger in je hoofd gaat twijfelen of je je release gaat trekken, dan zit je gewoon hartstikke fout! Op het moment dat je dicht bij obstakels bent en je komt in de problemen dan moet het een no-brainer zijn dat je je je QR trekt!” Een kwestie van durven en vooral ook doen dus!

De durf kun je creëren door het af en toe te praktiseren: je kite releasen om een ‘self-landing’, ‘self-rescue’ of een ‘self-rescue pack-down' te oefenen. 
“En", vult Stefan aan, "die quick release moet je sowieso voor elke sessie even in- en uit elkaar halen. Er kan zout of zand in zijn gaan zitten waardoor hij gaat haperen. Wanneer je jouw kite los moet maken, moet dit in één keer lukken, zonder hapering!”.

Jouw volgende kitesessie

Informatie en advies is er te over: van clinics tot online video’s, tot boeken en artikelen. Maar het moment dat jij op de kant staat om te gaan genieten van jouw sessie, is het moment dat telt. Je hebt jouw volgende trick allang gevisualiseerd en kijkt uit naar het moment dat je alles even los kunt laten en één kunt zijn met de elementen…. Het is dan ook niet voor niets dat kiten zo populair is!

Maar voordat je jouw volgende sessie gaat plannen, herinner je dan het credo: “Kiten doe je zelf, maar altijd samen” en plan jouw volgende sessie weer met een buddy zodat jullie samen kunnen genieten!.

Het Kitesurf Handboek

Het Kitesurf Handboek biedt handvatten en inzichten voor beginners en gevorderden; alle kiters kunnen er iets uithalen. Van tips voor materiaal aanschaffen tot voorrangsregels en het belang van een buddy. Dat laatste - het hebben van een ‘back-up is erg belangrijk. Daarom benadrukt Stefan ook het credo “kiten doe je zelf, maar altijd samen”.

Lees meer tips over veilig kiten op onze Surfpagina