Op oefening bij... - KNRM Marken

Als tegen zessen de laatste dagjesmensen nog eens omkijken en de toeristische attractie Marken vaarwel wuiven, daalt langzaam de rust weer neer over het voormalige vissersdorp. Hoewel, niet vandaag. Stapvoets slingert een colonne van zieken-wagens van de ambulancedienst Zaanstreek-Waterland door de kruip-door-sluip-door straatjes richting het lokale boothuis van de KNRM.

De koffie pruttelt al. Dirk-Jan van Geemen, zojuist van boord gestapt van de reddingboot Frans Verkade, heeft de pot zelf op het vuur gezet. De coördinator van deze avond ‘multidisciplinair oefenen met andere hulpdiensten’ weet dat de verzamelde hulpverleners wel een stevig bakkie kunnen gebruiken. Ze gaan het druk krijgen. ‘Ergens op het Markermeer dobbert een bootje met ‘slachtoffers’ die vanavond wel drie keer een mayday-mayday signaal zullen versturen. Maar wat ze hebben, en hoe je ze samen met onze KNRM’ers weer veilig aan wal krijgt, dat is aan jullie. Klein tipje van de sluier: het schijnt vrij bloederig te zijn. Succes dus’, aldus Dirk-Jan. ‘Wees wel en hou ze levend.’

Noodsignaal

Plaatsvervangend schipper Dennis Boes en opstapper Justin Zeeman mogen het spits afbijten. Als eersten varen ze, bijna dwars door een kolonie voor hun boot uit opstijgende vogels, naar het noodsignaal.

Het plezierjacht gevonden, struikelen zij bij het aan boord gaan bijna over het eerste slachtoffer; een man die nog wel bij bewustzijn en aanspreekbaar is, maar zich verder niet kan bewegen vanwege een slagaderlijke bloeding in zijn been. Zijn eerste reactie: hoe het gaat met zijn zwangere vrouw op het voordek? Zij is ook gewond, maar de man kan haar niet bereiken. Hij viel en ligt nu bloedend en bewegingsloos op het dek, maar hoort haar nog steeds roepen. ‘Hoe is het met haar en de kleine – ze is over twee tot drie weken uitgerekend’, jammert hij.

De ambulancebroeder aan boord zegt niks. Zijn enige taak is kijken en registreren. Boes en Zeeman moeten de situatie dus alleen beoordelen. Conclusie: het ziet er niet al te best uit. De man lijkt bijna dood te bloeden; zijn gewonde vrouw lijkt ter plekke te gaan bevallen.

‘Bel de ambulance en schakel de Radio Medische Dienst in’, communiceert Zeeman naar de meldkamer en collega Boes. Ze verdelen de taken. Dennis blijft bij de man, die dringend een tourniquet nodig heeft om het bloeden te stelpen; Justin bij de dame, die – dat kan er ook nog wel bij – spontaan hevige weeën krijgt. Een ding is zeker: ‘We hebben medische assistentie nodig, en snel!’

Collega-KNRM’ers varen ambulancebroeders Remco en Richard snel in een andere reddingboot richting het dramaschip. Zij zullen zich ontfermen over de man met een potentiële slagaderlijke bloeding en dwarslaesie. Menno en André gaan de vrouw en haar ongeboren kind helpen en hopelijk redden. Aan het einde van de oefening leeft iedereen nog: beter dan dat kan niet. Maar er zijn gaandeweg wel wat foutjes gemaakt, aldus de coördinatoren aan boord. Medisch, maar ook in de samenwerking met de KNRM’ers.

Communicatie

Dat voor de voeten lopen, gebeurde deels toen verpleegkundigen Remco en Richard KNRM’er Dennis kwamen aflossen. Dennis wilde hen direct bijpraten over de toestand van de man; Remco wilde eerst zelf kijken of de patiënt ‘ABCD veilig’ is – een werkwijze waarbij hulp wordt verleend volgens het principe Treat first what kills first. Begrijpelijk, stelt de coördinator. ‘Maar ook dan: geef het gewoon aan. Leg je hand op zijn schouder en zeg: ‘Goed gedaan, kerel. Nu pakken wij het even over, maar ik hoor straks graag je verhaal.’ Remco knikt instemmend.

Samenwerking

Zo had de samenwerking moeten verlopen. ‘Juist daarom zijn deze oefeningen zo belangrijk. Je raakt nog beter op elkaar ingespeeld. Twee jaar terug was ik aanwezig bij een soortgelijke training. Nog geen twee weken erna kregen we een melding: een man met een hersen-bloeding op een bootje. Toen bleek al hoe waardevol de geleerde lessen waren. De hulpverlening verliep feilloos.’ Ook de KNRM’ers zijn blij met dergelijke multidisciplinaire trainingen. Dirk-Jan: ‘Waar het om gaat, is dat de ene club precies weet hoe de andere functioneert. Wat de procedures zijn, over welk materiaal ze de beschikking hebben en wat bijvoorbeeld de aanlandingsplekken zijn rondom het Markermeer.’

‘Hier zijn al allemaal draaiboeken voor. Maar dan nog is het spannend als ineens die noodmelding binnenkomt. Om dan samen de beste hulp te kunnen bieden, moet je wel oefenen. Heel simpel: oefenen redt levens.’