Hulpverlening op het water in Nederland, hoe is dat geregeld?

De KNRM krijgt regelmatig vragen over hoe hulpverlening op het water is georganiseerd. In dit administratieve nieuwsbericht gaan we nader in op de werkwijze bij hulpverlening op het water in Nederland. Het is voor uw eigen veiligheid en voor een soepele uitvoering van de hulp belangrijk om hiervan kennis te nemen. Een extra reden om u te informeren is dat er sinds 17 augustus 2020 een aantal wijzigingen zijn doorgevoerd in de wijze waarop de Kustwacht de hulp op het water coördineert.

SAR, noodoproepen en noodhulp

Binnen het werkgebied van de Kustwacht en de KNRM

Hulpoproepen die spoedeisend zijn en waar sprake is van een risico voor opvarenden of derden, zoals verdrinking of letsel, worden gerekend tot SAR (Search And Rescue) incidenten. Ook als sprake is van risico op aanzienlijke schade aan het eigen vaartuig of andere objecten kan een melding beoordeeld worden als SAR incident. In beide gevallen is er dan sprake van een noodoproep en de behoefte aan noodhulp.

De Kustwacht is verantwoordelijk voor het coördineren en het leveren van noodhulp bij SAR incidenten binnen het werkgebied van de Kustwacht. (Informatie welke wateren precies onder dat werkgebied vallen kunt u hier vinden). Het coördineren en leveren van noodhulp is een overheidstaak. Aan de hulpvrager mogen daarvoor geen kosten in rekening worden gebracht. De Kustwacht coördineert- en de KNRM levert de noodhulp. Samen vervullen de Kustwacht en de KNRM dus deze wettelijk voorgeschreven overheidstaak binnen het Kustwachtgebied. De Kustwacht is verder vrij om, per incident, ook andere vaartuigen of hulpverleners in te zetten of in te huren.

Buiten het werkgebied van de Kustwacht en KNRM

Voor noodoproepen buiten het Kustwachtgebied binnen Nederland moet contact worden opgenomen met 112. Wanneer u de KNRM Helpt app gebruikt kiest het ‘Bel voor hulp’ scherm automatisch 112 als u zich op die wateren bevindt.

Niet-spoedeisende hulpoproepen

Binnen het werkgebied van de Kustwacht en de KNRM

Indien de Kustwacht een verzoek om hulp beoordeelt als niet-spoedeisend, dan is er geen sprake van een SAR incident of het leveren van noodhulp. Het gaat dan over een 'verzoek om assistentie’ en om hert leveren van ’niet-spoedeisende hulp'. Dergelijke hulpverzoeken behoren niet tot de wettelijke hulpverleningstaak van de overheid. De hulpvrager moet in dat geval zelf kiezen welke partij om hulp wordt gevraagd. Binnen het Kustwachtgebied kan dat in alle regio’s de KNRM zijn en in een aantal regio’s zijn er, op commerciële basis werkende, bergingsbedrijven. 

De Kustwacht heeft een overzicht opgesteld waarop alle hulpverleners per regio worden genoemd, met hun contactgegevens. De KNRM staat, ook voor niet-spoedeisende hulp, in alle regio’s op dat overzicht vermeld. De Kustwacht zal, als zij van mening is dat dat de hulpvraag geen noodgeval betreft, aan de hulpvrager kenbaar maken dat hij/zij zelf contact moet opnemen met een aanbieder van niet-spoedeisende hulp. Als de hulpvrager aangeeft niet in staat te zijn een keuze te maken of een aanbieder te bellen, dan kan de Kustwacht een algemene oproep uitsturen naar alle hulpverleners binnen de regio waar de hulpvrager zich bevindt. De hulpvrager moet dan afwachten door wie hij wordt benaderd.

De algemene oproep gaat echter niet naar de KNRM en die zal daar dus ook niet op reageren. De hulpvrager zal zelf met de KNRM Alarmcentrale contact op moeten nemen als van die kant hulp wordt gewenst. Het is belangrijk om in die gevallen te bellen via de groene knop ‘Assistentie’ in het ‘Bel voor hulp’ scherm. (Zie verderop onder Voordelen van de KNRM helpt app)

Buiten het werkgebied van Kustwacht en KNRM

Voor het inroepen en verkrijgen van niet-spoedeisende hulp buiten het Kustwachtgebied is er geen landelijk ingerichte structuur. Per vaargebied zult u zelf moeten uitzoeken of, en zo ja welke hulpverleners daar actief zijn. In de KNRM Helpt app vindt u overigens onder ‘Informatie in de omgeving’ een groot aantal adressen van jachtwerven en reparatiebedrijven.

Voordelen van de KNRM Helpt app

Zowel bij noodoproepen als bij verzoeken om assistentie is het sterk aan te raden om dat te doen via het ‘Bel voor hulp’ scherm in de KNRM Helpt app. Bij noodoproepen is het, ook na een eerdere oproep per marifoon, aan te raden om ook een noodoproep te doen via het ‘Bel voor hulp’ scherm in de app.

Hieronder staan de belangrijkste redenen om voor hulpoproepen consequent de app te gebruiken.

• Het voorkomt dat u zelf moet zoeken naar de juiste instantie. De app kiest, op basis van uw positie, bij noodoproepen binnen Nederland automatisch de juiste instantie. De Kustwacht, als u in dat werkgebied bent, of 112 als u zich -binnen Nederland- op het water, buiten dat werkgebied bevindt. 
• Doorverbonden worden wordt voorkomen. U krijgt maar een keer te maken met een uitvraag en er gaat geen tijd verloren aan doorverbinden. (Bij een oproep naar 112 vanuit het Kustwacht gebied volgt een uitvraag en wordt u doorverbonden met de Kustwacht, waarop weer een uitvraag procedure start).
• De operators van de Kustwacht - bij noodoproepen - en de KNRM Alarmcentrale -bij niet-spoedeisende Assistentie verzoeken- beschikken onmiddellijk over uw actuele positie en over de door u in de app vastgelegde contact- en vaartuiggegevens. 
• Elke 5 minuten na uw eerste oproep wordt automatisch uw actuele positie nagestuurd naar de operators.    

Na uw oproep via de app wordt

• De KNRM bemanning kan de hulpactie beter voorbereiden, omdat de informatie al bij alarmering bekend is.
• Zoeken wordt voorkomen doordat vanaf de oproep uw actuele positie bekend is.  
• Op het lijf gedragen smartphone in een waterdichte hoes of -case is bij ernstige incidenten -soms de laatste- mogelijkheid om hulp in te roepen of te communiceren over uw situatie.

Onze adviezen samengevat

• Zorg voor actuele registratie van uw contact- en vaartuiggegevens. Voeg een actuele afbeelding van uw vaartuig, board, windsurfzeil of kite toe. 
• Gebruik de app voor- en tijdens uw vaartochten en zeker bij het inroepen van hulp, om het even of dat wel of niet spoedeisend is.
• Maak de inrichting van de hulpverlening per vaargebied tot onderdeel van uw reisvoorbereiding. Ook als u naar het buitenland gaat. 
• Zorg dat, als u zich niet in een risicovolle situatie bevindt, u direct weet door wie u geholpen kunt en wilt worden. 
• Zorg dat u, na een oproep via de app, telefonisch steeds goed bereikbaar blijft voor eventueel vervolgcontact met de operators en hulpverleners.
• Houd de batterij capaciteit van uw smartphone op niveau. Bijvoorbeeld met een ‘powerbank.’
• Draag uw smartphone met de KNRM Helpt app in een waterdichte hoes of case op het lijf. In ernstige situaties dient dat -soms als laatste- persoonlijk communicatiemiddel om hulp in te roepen.
• Lees op een rustig moment de Handleiding en Veel gestelde vragen van de KNRM Helpt app door en gebruik de app regelmatig in de praktijk. Dat voorkomt stress en tijdverlies als zich onverhoopt een keer een incident voordoet.
• U leest dan ook over de andere voordelen van het gebruik van de app. Bijvoorbeeld voor uw tochtvoorbereiding en tijdens de vaart.

Gebruik een waterdichte hoes om altijd hulp in te kunnen schakelen.

Beoordeling van niet-spoedeisende hulpverzoeken

Een verzoek om Assistentie zal door de KNRM altijd worden beoordeeld op redelijkheid en haalbaarheid. De KNRM zal over het algemeen met u afspreken hoe en wanneer actie wordt ondernomen. Indien er tijdelijk geen capaciteit is, bijvoorbeeld omdat noodsituaties altijd voor gaan, zal of een ander tijdstip worden afgesproken of een andere oplossing worden voorgesteld.

U kunt ook helpen

Als goed geaarde watersporter kunt u ook elkaar helpen. Bij rustig weer is een sleepje naar de haven bij een motorstoring niet alleen een mooi gebaar en - laten we eerlijk zijn - eigenlijk zoals het hoort. Het zorgt immers voor minder druk op onze vrijwilligers. Neem daarbij geen grote risico’s en schakel hulp in als u twijfelt. 

U kunt ons ook helpen. De KNRM is een goede doelen organisatie die wordt gefinancierd door vrijwillige giften en donaties van particulieren en bedrijven. Zonder financiële steun van de overheid. De hulpverlening zelf en de app worden u - nog steeds - kosteloos geleverd. Wij willen dat graag zo houden, maar dat kan alleen met uw steun. Word daarom donateur van de KNRM! U kunt zich hier opgeven.

Nog geen KNRM Helpt app? Klik hier. 

(Dit is een administratief nieuwsbericht. De ontvanger kan zich voor dit soort berichten niet uitschrijven omdat het essentiële informatie bevat die de veiligheid van alle gebruikers raakt.)